bètablokkers, oculair
Werking
Werkingsmechanisme
- Oculaire β-blokkers blokkeren de β1- en/of β2-receptoren in het corpus ciliare en bloedvaatjes van het oog. Hierdoor neemt de productie van kamerwater af.
Effect
- verlaging van de intra–oculaire druk.
Meer informatie
De doelweefsels in het oog zijn het corpus ciliare en bloedvaatjes waar 75–90 % van de β-receptoren bestaan uit β2-receptoren. De niet-selectieve β-blokkers (carteolol en timolol) blokkeren de β1- en β2-receptoren in deze oogweefsels. De min of meer selectieve β-blokker betaxolol blokkeert de β1-receptoren.
Typerende bijwerkingen
Relatief frequent
- cornea anesthesie;
- droge ogen;
- allergische blefaroconjunctivitis;
- hoofdpijn.
Minder frequent
- cardiovasculaire bijwerkingen (o.a. bradycardie, hypotensie);
- respiratoire bijwerkingen zoals bronchoconstrictie en dyspneu, met name bij astma of COPD (minder uitgesproken voor het β1–selectieve betaxolol).
Meer informatie
Door lokale resorptie in het oog kunnen vergelijkbare bijwerkingen optreden als bij systemische β-blokkers. Meestal zijn de traanwegen goed doorgankelijk, en het grootste deel van de oogdruppel wordt na afvoer via de traanwegen in de nasofarynx rechtstreeks geabsorbeerd, waarbij de eerste leverpassage wordt omzeild. Door de traanbuis enkele minuten dichtgedrukt te houden na toediening van de oogdruppel kan de systemische resorptie en kunnen daarmee de bijwerkingen beperkt worden.
Respiratoire bijwerkingen: hoewel er met selectieve β1–blokkers minder kans is op bronchoconstrictie en andere systemische bijwerkingen, kunnen deze wel optreden. Overlijden door bronchospasmen bij astma is waargenomen na toediening van sommige oculaire β-blokkers.
Bij cardiovasculaire aandoeningen en hypotensie is kritische evaluatie noodzakelijk. Oculaire β-blokkers zijn gecontra-indiceerd bij ernstige hartaandoeningen zoals o.a. sinusbradycardie, tweede- en derdegraads atrioventriculair blok en manifest hartfalen.
Kosten
Kosten laden…Vergelijken
bètablokkers, oculair vergelijken met een andere geneesmiddelgroep.
Zie ook
Indicaties
Bronnen
- 1 Aronson JK, et al. (eds). Meyler's side effects of drugs. 16th ed. Amsterdam: Elsevier, 2016.
- 2 EGS. Terminology and guidelines for glaucoma, 5th ed., 2020. Via eugs.org.