Geneesmiddelen
|
Stofnaam |
Geneesmiddel |
Indicatie |
Toediening |
|---|---|---|---|
|
Carbimazol |
oraal |
||
|
Propylthiouracil |
oraal |
||
|
Strumazol |
oraal |
Een volledig overzicht van alle indicaties per geneesmiddel kunt u vinden in de geneesmiddelteksten.
Werking
Werkingsmechanisme
Thio-ureumderivaten:
- remmen competitief het enzym peroxidase in de schildklier en daarmee de jodering van thyroglobuline. Hierdoor neemt de synthese van de schildklierhormonen T3 en T4 af.
- propylthiouracil remt bovendien de perifere omzetting van het overwegend inactieve T4 in het actieve T3.
Effect
- daling van concentraties schildklierhormoon in bloed.
Meer informatie
De thio-ureumderivaten gaan de inbouw van anorganisch jodium in de (tyrosine-)voorfase van de schildklierhormoonsynthese tegen. Daardoor ontstaat een latente periode, totdat de voorraad van in de follikels opgeslagen hormoon is verbruikt. De gunstige omstandigheid doet zich voor, dat deze latente periode korter is naarmate de perifere omzetting van schildklierhormonen sneller verloopt en naarmate de hormoonvoorraad van de schildklier kleiner is. Bij ernstige hyperthyroïdie treedt het effect van de therapie daarom sneller in dan in mildere gevallen.
Typerende bijwerkingen
Relatief frequent
- huidreacties (uitslag, jeuk);
- milde voorbijgaande leukopenie;
- gewrichtsklachten.
Minder frequent
- agranulocytose, aplastische anemie, trombocytopenie;
- koorts ('drug fever');
- hepatotoxiciteit.
Hypothyroïdie en struma kunnen ontstaan bij te hoge doseringen.
Meer informatie
De algemene frequentie van bijwerkingen is 2-14%, ernstige reacties komen voor bij < 1%. Er wordt in verschillende studies een associatie gevonden tussen de dosering van het thio-ureumderivaat en het optreden van bijwerkingen 1.
Geneesmiddelgeïnduceerde agranulocytose kan levensbedreigend zijn, het heeft een mortaliteit van 5-15%. Agranulocytose treedt meestal op tijdens de eerste weken of maanden van de therapie, maar kan ook later optreden 1 2. Omdat agranulocytose zich snel kan ontwikkelen, moeten patiënten geïnstrueerd worden om bij keelpijn, koorts of algehele malaise direct contact op te nemen met de behandelend arts.
Hepatotoxiciteit: Bij gebruik van propylthiouracil is hepatitis gemeld, meestal binnen 6 maanden, soms leidend tot leverfalen met fatale afloop. Meldingen met betrekking tot thiamazol en carbimazol lijken voornamelijk cholestatisch van aard.