Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Ascorbinezuur (Na-zout) Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof
- Sterkte
- 100 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- ampul 5 ml
Vitamine C XGVS OTC Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 250 mg, 500 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Er is voor dit geneesmiddel geen advies opgesteld.
Indicaties
- Vitamine C-deficiëntie (scheurbuik);
- Verhoogde behoefte aan vitamine C, zoals bij:
- zwangerschap en lactatie;
- chronische en uitputtende ziekten;
- onvoldoende toevoer met de voeding of met een dieet;
- vóór en ná operatieve ingrepen en herstel na ziekte;
- zware lichamelijke arbeid, sportbeoefening.
Doseringen
Therapeutisch bij deficiëntie
Volwassenen
Oraal: 500 mg per dag, in ernstige gevallen 1 g per dag.
I.v. of i.m.: 500 mg/dag, in ernstige gevallen eventueel 1–2 g/dag.
Kinderen ≥ 1 maand
Volgens het Kinderformularium van het NKFK: I.v.: 100–500 mg/dag in 2–3 doses; oraal : 500 mg/dag in 2 doses.
Profylactisch
Volwassenen
Oraal: 50 mg per dag; bij verhoogde behoefte zoals tijdens zwangerschap en lactatie 50–100 mg per dag.
Kinderen ≥ 1 maand
Volgens het Kinderformularium van het NKFK: oraal: 50 mg per dag in 1 dosis.
Toediening: de tablet innemen met een half glas water.
Bijwerkingen
Ascorbinezuur heeft bij doses tot 1,5 g per dag vrijwel geen bijwerkingen en is nauwelijks toxisch. Bij hogere doses zijn misselijkheid en diarree mogelijk. Bij beperkte nierfunctie is er kans op acidose. Langdurig gebruik van hoge doses kan in theorie het ontstaan van uraat- en oxalaatnierstenen bevorderen, vooral bij pre-existente nierziekte. Na het plotseling staken van hoge doses kan een rebound-effect optreden in de vorm van vitamine C-deficiëntie.
Interacties
Doseringen van 1 g per dag verhogen de plasmaconcentratie van ethinylestradiol: bij staken van ascorbinezuur kan een onttrekkingsbloeding optreden.
Zwangerschap
Ascorbinezuur passeert de placenta.
Advies: De tabletten kunnen worden gebruikt in de aanbevolen dosering. De injectievloeistof (vanwege propyleenglycol) bij voorkeur niet gebruiken. Overig: Plotseling staken van de toediening van hogere doses kan bij het kind de verschijnselen van scheurbuik geven (rebound-effect).
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Advies: De tabletten kunnen worden gebruikt. De injectievloeistof (vanwege propyleenglycol) bij voorkeur niet gebruiken. Benzylalcohol in de injectievloeistof kan zich ophopen en leiden tot metabole acidose; zie ook de rubriek Contra-indicaties. Overig: Plotseling staken van de toediening van hogere doses kan bij het kind de verschijnselen van scheurbuik geven (rebound-effect).
Contra-indicaties
-
Voor hogere doses: oxalaatstenen in de nierwegen.
Injectievloeistof
- overgevoeligheid voor sulfiet, zie de rubriek Waarschuwingen en Voorzorgen;
- gebruik bij prematuren en neonaten (vanwege benzylalcohol); zie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij aandoeningen zoals hemochromatose, polycytemie en leukemie, waarbij een ijzer 'overload' aanwezig is, in verband met versterking van de ijzerabsorptie en beïnvloeding van de ijzerverdeling in het lichaam.
Langdurig gebruik van hoge doses kan leiden tot versnelde eliminatie. Plotselinge vermindering kan dan een deficiëntie veroorzaken.
Bij hoge doses kan de bepaling van glucose in de urine gestoord zijn: bepaling via de reductiemethode kan een fout-positieve reactie geven, bepaling via de enzymatische methode een fout-negatieve reactie. Fout-negatieve resultaten kunnen ook voorkomen bij bepaling van de aanwezigheid van occult bloed in de feces.
Hulpstoffen
- Intraveneuze toediening van benzylalcohol is in verband gebracht met ernstige bijwerkingen en overlijden bij neonaten (‘gasping’-syndroom); zie rubriek Contra-indicaties. Maximaal één week gebruiken bij jonge kinderen (< 3 j.), vanwege stapeling. Wees voorzichtig bij zwangerschap, lactatie en bij een verminderde lever- of nierfunctie, vanwege het risico op stapeling en toxiciteit (metabole acidose). Benzylalcohol passeert de placenta en kan daardoor toxiciteit bij prematuren veroorzaken na toediening vlak voor of tijdens een bevalling.
- Propyleenglycol (in de injectievloeistof) bij een nier- of leverfunctiestoornis alleen gebruiken met extra controle op achteruitgang. Wees voorzichtig met propyleenglycol bij kinderen < 5 jaar, zeker in combinatie met andere middelen die propyleenglycol of ethanol bevatten.
- Sulfiet (in de injectievloeistof) kan allergische reacties geven, in zeldzame gevallen kan dit leiden tot lichte astmatische aanvallen (vooral astma-patiënten zijn hiervoor gevoelig) tot soms fatale anafylactische shock.
Overdosering
Zie voor symptomen en behandeling de monografie op vergiftigingen.info.
Eigenschappen
Vitamine C (ascorbinezuur) heeft sterk reducerende eigenschappen en is daarom van belang voor de biologische oxidatie- en reductieprocessen. Het precieze werkingsmechanisme is niet goed bekend. Het speelt onder andere een rol in de synthese van hormonen en collageen, in de hematopoëse en in de stofwisseling van aromatische aminozuren.
Kinetische gegevens
| Resorptie | oraal in doses tot 1 g snel en vrijwel volledig, via actief transport vanuit de darmen. |
| Eliminatie | met de urine heel langzaam, vnl. als ascorbinezuur en oxaalzuur. |
| T 1/2el | ca. 16 dagen. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
ascorbinezuur hoort bij de groep vitamine c-groep.