Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Folinezuur oogdruppels FNA (calciumfolinaat) Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 0,3 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 10 ml
Oculoguttae acidi folinici 0,03% FNA. Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 0,3 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 1 ml
Oculoguttae acidi folinici 0,03% FNA. Conserveermiddel: geen.
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 10 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 10 ml
Oculoguttae acidi folinici 1% FNA. Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 10 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 1 ml
Oculoguttae acidi folinici 1% FNA. Conserveermiddel: geen.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Cardioxane (als hydrochloride) XGVS Clinigen Healthcare Ltd.
- Toedieningsvorm
- Poeder voor oplossing voor infusievloeistof
- Sterkte
- 500 mg
Savene (als hydrochloride) XGVS Clinigen Healthcare Ltd.
- Toedieningsvorm
- Poeder voor oplossing voor infusievloeistof
- Sterkte
- 500 mg
- Verpakkingsvorm
- Met specifiek verdunningsmiddel 500 ml
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Voor folinezuur bij conjunctivitis door hoge doses methotrexaat is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.
Advies
Voor dexrazoxaan is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.
Indicaties
Ter vermindering van conjunctivitis ten gevolge van hoge doses methotrexaat.
Indicaties
Cardioxane
- Preventie van chronische cumulatieve cardiotoxiciteit door gebruik van antracyclinederivaten bij volwassenen met gevorderd of gemetastaseerd mammacarcinoom na voorafgaande antracyclinehoudende behandeling (cumulatieve dosis 300 mg/m² voor doxorubicine óf 540 mg/m² voor epirubicine), indien verdere antracyclinebehandeling vereist is.
Savene
- Behandeling van antracycline-extravasatie bij volwassenen.
Doseringen
Conjunctivitis door hoge doses methotrexaat:
Volwassenen en kinderen van 3 jaar en ouder:
Oogdruppels 0,3 mg/ml: 3×/dag 2 druppels in ieder oog; bij contaminatie in het oog eventueel oogdruppels 10 mg/ml gebruiken.
Door dichtdrukken van de traanbuis of het gesloten houden van de ogen gedurende 3 minuten wordt de kans op systemische reacties verminderd en de lokale werkzaamheid bevorderd.
Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. De oogdruppels die de minste irritatie geven als eerste en viskeuze druppels of oogzalven als laatste toedienen.
Doseringen
Preventie van chronische cumulatieve cardiotoxiciteit door gebruik van antracyclinederivaten zoals doxorubicine en epirubicine:
Volwassenen:
Cardioxane: via een korte intraveneuze infusie (15 min), ca. 30 min voorafgaande aan de toediening van het antracycline, bij zowel doxorubicine als epirubicine 10× equivalente dosis (bv. 500 mg/m² lichaamsoppervlak dexrazoxaan bij gebruik van doxorubicine 50 mg/m² of 600 mg/m² lichaamsoppervlak dexrazoxaan bij gebruik van epirubicine 60 mg/m²). De doseringsverhouding altijd in stand houden; bij dosisverlaging van de antracycline de dosis van dexrazoxaan dus eveneens verlagen.
Antracycline-extravasatie:
Volwassenen:
Savene: gedurende 3 opeenvolgende dagen 1×/dag toedienen als i.v. infusie. Op dag 1 en 2: 1000 mg/m² lichaamsoppervlak, op dag 3: 500 mg/m². Bij een lichaamsoppervlak van > 2 m² is de maximale dosis 2000 mg. Het eerste infuus zo spoedig mogelijk en binnen de eerste 6 uur na het incident starten. Behandeling op dag 2 en 3 ongeveer (spreiding ± 3 uur) op hetzelfde tijdstip beginnen. De i.v. infusie in 1–2 uur toedienen in een grote ader in een andere extremiteit of ander gebied dan aangetast is door de extravasatie. Koelmiddelen (zoals ijspakkingen) ten minste 15 min vóór toediening verwijderen, om voldoende doorbloeding mogelijk te maken.
Ouderen: er kan geen doseringsaanbeveling worden gedaan vanwege onvoldoende gegevens; de fabrikant van Savene raadt gebruik bij ouderen af.
Verminderde nierfunctie: bij beide indicaties: bij een creatinineklaring < 40 ml/min de dexrazoxaandosis met 50% verlagen.
Verminderde leverfunctie: er kan geen doseringsaanbeveling worden gedaan vanwege onvoldoende gegevens; de fabrikant van Savene raadt gebruik bij verminderde leverfunctie af. Zie ook de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Bijwerkingen
Lokale reacties (zoals irritatie) door het conserveermiddel benzalkoniumchloride.
Bijwerkingen
Cardioxane
Zeer vaak (> 10%): stomatitis, misselijkheid, braken. Asthenie. Alopecia. Anemie, leukopenie.
Vaak (1–10%): afgenomen ejectiefractie, tachycardie. Infectie van de luchtwegen, faryngitis, dyspneu, hoest. Mucosa-infectie, koorts, malaise, vermoeidheid, oedeem. Dyspepsie, diarree, obstipatie, buikpijn, anorexie. Duizeligheid, hoofdpijn, perifere neuropathie, paresthesie. Erytheem, nagelafwijkingen. Flebitis. Reactie op de infusieplaats zoals pijn, zwelling, branderig gevoel, jeuk, erytheem, trombose. Neutropenie, febriele neutropenie, granulocytopenie, trombocytopenie, febriele beenmergaplasie. Verhoging transaminasen.
Soms (0,1–1%): infectie, sepsis. Veneuze trombose, lymfoedeem. Dorst. Syncope. Gingivitis, orale candidiasis. Vertigo, oorinfectie. Cellulitis. Acute myeloïde leukemie. Verhoogd aantal leukocyten, neutrofielen, eosinofielen, trombocyten en verlaagd aantal lymfocyten en monocyten.
Verder zijn gemeld: (long)embolie. Overgevoeligheid, anafylactische reactie. Een verhoogde incidentie van sterfte.
Savene
Zeer vaak (> 10%): postoperatieve infectie. Misselijkheid. Pijn op de infusieplaats. Anemie (43%), verlaagd aantal leukocyten, waaronder neutrofielen (CTC-graad 3-4: ca. 46%), verlaagd aantal bloedplaatjes (CTC-graad 3-4: ca. 21%). Verhoging ASAT en ALAT (beide indien gedefinieerd als > 2,5× ULN), creatinine (> 1,5× ULN).
Vaak (1–10%): infectie, neutropene infectie. Pneumonie, dyspneu. (Trombo)flebitis, veneuze trombose van ledemaat. Wondcomplicatie. Stomatitis, droge mond, braken, diarree, anorexie, gewichtsafname. Syncope, tremor, sensorisch verlies, duizeligheid. Slaperigheid, koorts, perifeer oedeem, vermoeidheid. Jeuk, alopecia. Myalgie. Vaginale bloeding. Overige reacties op de infusieplaats zoals zwelling, erytheem, flebitis en verharding. Hyponatriëmie, hypokaliëmie, hyperkaliëmie, hypocalciëmie, verhoging alkalisch fosfatase, lactaatdehydrogenase en bilirubine.
Verder zijn gemeld: overgevoeligheid, anafylactische reactie.
Interacties
Combinatie met gelekoortsvaccin is gecontra-indiceerd, vanwege het risico van systemische, mogelijk dodelijke gegeneraliseerde vaccinatieziekte. Combinatie met andere levende verzwakte vaccins wordt afgeraden.
De absorptie van fenytoïne kan afnemen met convulsies als gevolg; de combinatie vermijden.
Bij de combinatie met chemotherapie en/of radiotherapie is er meer kans op hematologische toxiciteit; tijdens de eerste 2 behandelcycli hematologische parameters zorgvuldig bewaken.
Bij combinatie met ciclosporine of tacrolimus is er meer kans op overmatige immunosuppressie resulterend in lymfoproliferatieve ziekte.
Vanwege een verminderde werkzaamheid van dexrazoxaan bij extravasatie van antracycline, niet gebruiken in combinatie met topisch dimethylsulfoxide (DMSO); er is meer kans op de ontwikkeling van huidwonden.
Savene bevat na reconstitutie en verdunning met het bijbehorende verdunningsmiddel een significante hoeveelheid kalium. De kans op hyperkaliëmie kan toenemen bij de combinatie met geneesmiddelen die hyperkaliëmie kunnen geven zoals ACE-remmers, kaliumzouten en kaliumsparende diuretica, zoals spironolacton en andere plasmakalium-verhogende geneesmiddelen (bv. heparine, trimethoprim, tacrolimus en ciclosporine).
Savene bevat na reconstitutie en verdunning met het bijbehorende verdunningsmiddel een significante hoeveelheid natrium. Wees voorzichtig bij een natriumarm dieet.
Zwangerschap
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens over oculair gebruik. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van oogdruppels gecombineerd met het feit dat het hier een lichaamseigen stof betreft, worden geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan overeenkomstig het voorschrift worden gebruikt.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren schadelijk gebleken. Dexrazoxaan heeft een mutagene werking.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Overig: Een vruchtbare vrouw of man dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende én tot ten minste zes maanden na de therapie.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van oogdruppels gecombineerd met het feit dat het hier een lichaamseigen stof betreft, worden geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan worden gebruikt tijdens borstvoeding.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Een nadelig effect op de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Advies: Het geven van borstvoeding is gecontra-indiceerd tijdens de behandeling.
Contra-indicaties
Cardioxane
- gebruik bij kinderen < 18 jaar, die volgens planning een cumulatieve dosis doxorubicine < 300 mg/m² of een equivalente cumulatieve dosis van een ander antracycline gaan krijgen.
Zie voor meer contra-indicaties voor Cardioxane én Savene de rubrieken Interacties en Lactatie.
Waarschuwingen en voorzorgen
Bij droge ogen of een beschadigde cornea is er bij langdurig gebruik kans op keratitis punctata en/of toxische ulceratieve keratopathie door het conserveermiddel benzalkoniumchloride. Benzalkoniumchloride kan tevens zachte contactlenzen doen verkleuren; draag daarom geen zachte contactlenzen, eventueel harde contactlenzen pas 15 minuten na indruppelen indoen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij verminderde nier- of leverfunctie. Bij verminderde nierfunctie extra letten op hematologische toxiciteit en bij Savene ook op het ontstaan van hyperkaliëmie. Dexrazoxaan kan vooral bij hoge doses (> 1000 mg/m²) een stijging van de leverfunctiewaarden veroorzaken. Bij een bestaande leverfunctiestoornis wordt daarom aanbevolen om voorafgaand aan elke toediening de leverfunctie te testen.
Hematologische toxiciteit: dexrazoxaan kan in combinatie met chemotherapie/radiotherapie de hematologische toxiciteit doen toenemen, vooral bij hoge doses (> 1000 mg/m²). Ook de kans op trombo-embolieën neemt toe. Regelmatige controle van hematologische parameters is daarom noodzakelijk.
Tweede primaire maligniteiten: dexrazoxaan is een cytotoxisch middel met topo-isomerase-II-remmende activiteit; combinatie met chemotherapie vermeerdert de kans op tweede primaire maligniteiten. Verder hebben oncologiepatiënten, ongeacht de therapie, een toegenomen kans op een tweede primaire maligniteit.
Voor behandeling van vruchtbare mannen, zie Zwangerschap.
Kinderen: Cardioxane: er zijn weinig farmacokinetische gegevens over gebruik bij kinderen. Absolute klaringswaarden van dexrazoxaan lijken hoger, maar de voor lichaamsoppervlak genormaliseerde waarden lijken niet significant te verschillen van die bij volwassenen. Savene: niet aanbevolen bij kinderen wegens het ontbreken van gegevens.
Onderzoeksgegevens: bij de indicatie preventie van cumulatieve cardiotoxiciteit van antracyclinederivaten zijn er geen gegevens over het gebruik bij:
- patiënten > 65 jaar;
- leverfunctiestoornissen;
- reeds bestaand hartfalen (incl. door antracyclinegebruik);
- angina pectoris die onvoldoende onder controle is;
- symptomatische hartklepafwijkingen;
- een voorgeschiedenis van myocardinfarct (in de afgelopen 12 maanden).
Eigenschappen
Folinezuur (5-formyl-tetrahydrofoliumzuur) is de via reductie gevormde, werkzame metaboliet van foliumzuur. Het maakt als deel van enzymen of als co-enzym de synthese van nucleïnezuren en eiwitten mogelijk. Methotrexaat remt de omzetting van dihydrofoliumzuur naar het tetrahydrofoliumzuur, een tussenstap in de biologische synthese naar folinezuur. Door deze remming wordt de bouw van cellen en celonderdelen van vooral sneldelende weefsels verstoord met als gevolg o.a. conjunctivitis.
Kinetische gegevens
| Metabolisering | In de lever en het darmslijmvlies merendeels tot actief 5-methyltetrahydrofolaat. |
| Eliminatie | Voornamelijk (80–90%) met de urine als metabolieten; 5–8% met de feces. |
| T 1/2el | ca. 32–35 min, ca. 6 uur (metaboliet). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Dexrazoxaan is een analoog van ethyleendiaminetetra-acetaat (EDTA) en wordt in hartcellen gehydrolyseerd tot ICRF-198, dat net als dexrazoxaan (ICRF-187) een chelaat kan vormen met metaalionen. Aangenomen wordt dat de cardioprotectieve werking berust op het afvangen van metaalionen, waardoor wordt verhinderd dat ijzer-antracyclinecomplexen vrije radicalen gaan vormen, die de hartspier beschadigen. Dexrazoxaan heeft daarnaast een anti-neoplastische werking door remming van topo-isomerase II. Het is niet bekend in welke mate elk van deze werkingsmechanismen bijdraagt aan het beschermende effect tegen weefseldestructie na antracycline-extravasatie.
Kinetische gegevens
| V d | 0,13–1,3 l/kg (mediaan 0,49 l/kg). |
| Eliminatie | 34–60% onveranderd met de urine. |
| T 1/2el | ca. 2,8 uur (1,9–9,1 uur), langer bij verminderde nierfunctie. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
folinezuur (bij oogaandoening) hoort bij de groep detoxificantia bij oncolytica.
Groepsinformatie
dexrazoxaan hoort bij de groep detoxificantia bij oncolytica.