Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Jodiumoplossing 1%, alcoholisch FNA XGVS OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Alcoholische oplossing
- Sterkte
- 10 mg/g
Bevat tevens natriumjodide 12,5 mg/g. Basis: alcohol 70% v/v.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Sterillium (ethylsulfaat) XGVS OTC Hartmann BV
- Toedieningsvorm
- Lotion
- Sterkte
- 2 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 100 ml, 500 ml
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Volgens de WIP (Werkgroep Infectie Preventie)-richtlijn Desinfectie van huid en slijmvliezen (2013) op RIVM.nl is het advies om voor huiddesinfectie een desinfectans op basis van alcohol (60–90%) te gebruiken, met óf zonder toevoeging van 0,5% chloorhexidine of 1% jodium. De richtlijn beveelt voor desinfectie van slijmvliezen chloorhexidine 0,2–1% in water, of povidonjodium 10% in water, aan. De WIP heeft begin 2017 zijn activiteiten gestaakt.
De NVDV-richtlijn Infectiepreventiemaatregelen bij dermatochirurgische ingrepen (2020) beveelt een pre-desinfectans op basis van alcohol (60–90%) met óf zonder toevoegingen aan (conform de WIP–richtlijn Desinfectie van huid en slijmvliezen). De chirurg dient daarbij rekening te houden met corneatoxiciteit van alcohol, jodiumallergieën en (tijdelijke) verkleuringen die een ingreep kunnen hinderen.
Advies
Er is voor dit middel geen advies vastgesteld.
Indicaties
- Desinfectie van de intacte huid vóórafgaand aan injecties, operaties, incisies of andere huidbeschadigingen.
Indicaties
- Hygiënische desinfectie van de handen;
- Chirurgische desinfectie van de handen;
- Desinfectie van de huid voorafgaand aan injecties en puncties.
Doseringen
Desinfectie van de intacte huid
Volwassenen en kinderen
1–2 ml oplossing op de te ontsmetten huid aanbrengen.
Bij prematuren en neonaten het gebruik beperken tot het absolute minimum: zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Toediening
- Breng de oplossing aan door druppelen of met watten of een gaasje;
- Vermijd contact met de beschadigde huid, ogen en slijmvliezen;
- Ca. een minuut vóór de ingreep aanbrengen zodat de alcohol is verdampt.
Doseringen
Hygiënische handdesinfectie
Volwassenen en kinderen > 1 maand
Minimaal 3 ml lotion gedurende 30 seconde op droge handen inwrijven. Niet afspoelen.
Chirurgische handdesinfectie
Volwassenen
Was eerst volgens voorschrift de handen. De lotion aanbrengen op droge handen en onderarmen, inwrijven en zo vaak herhalen als nodig om ze ten minste 1,5 minuut vochtig te houden. Niet afspoelen.
Huiddesinfectie voorafgaand aan injecties en puncties
Volwassenen en kinderen > 1 maand
De lotion gedurende 15 seconden inwrijven op de droge huid. Bij puncties van gewrichten, lichaamsholten en holle organen en chirurgische ingrepen, huid gedurende 1 min vochtig houden of huid met veel talgklieren gedurende 10 min vochtig houden.
Toediening: De lotion onverdund aanbrengen. Gebruik hierbij de bijbehorende dispenser, waarbij de standaard afgiftehoeveelheid is ingesteld op 1,5 ml per aansturing van de pomp.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): Pijnlijke irritatie bij contact met wondjes, huidplooien en slijmvliezen; zie voor meer informatie de rubriek Contra-indicaties en Waarschuwingen en voorzorgen. Huidverkleuring.
Soms (0,1-1%): huidverbranding bij toepassing onder occlusie (luchtdicht afgedekt, huidplooien). Hypothyroïdie (bij meermaals gebruik op grote oppervlakken of bij pasgeborenen); zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen. Overgevoeligheid.
Bijwerkingen
Soms (0,1-1%): lichte droogheid of irritatie van de huid.
Verder is gemeld: allergische reactie.
Interacties
Vermijd gelijktijdig gebruik met lokale middelen die kwik bevatten, vanwege het risico op vorming van bijtende stoffen en gevaar van brandwonden.
Gelijktijdig gebruik van producten die zilver, waterstofperoxide en taurolidine bevatten leidt tot een verminderde werking van deze producten.
Interacties
Er zijn van dit middel geen interacties bekend.
Zwangerschap
Jodium passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens.
Farmacologisch effect: Jodium kan overgaan in de foetale circulatie en de schildklierfunctie van de foetus beïnvloeden. Effecten kunnen optreden vanaf de twaalfde zwangerschapsweek, omdat de foetale schildklier vanaf dat moment jodium opneemt.
Advies: Gebruik ontraden.
Zwangerschap
Teratogenese: Onbekend. Gezien de beperkte oppervlakken die worden behandeld en de geringe systemische resorptie van mecetronium is een nadelig effect op de foetus of de zwangerschap onwaarschijnlijk. De alcoholen in de lotion verdampen binnen de toedieningstijd.
Advies:Kan worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja (tot 50%). Toepassing van kleine hoeveelheden kan leiden tot een hoge dosis vrij jodium in de moedermelk.
Farmacologisch effect: De schildklierfunctie van de zuigeling kan nadelig worden beïnvloed. Van kortdurend gebruik op een klein onbeschadigd huidoppervlak wordt geen nadelige effect bij de zuigeling verwacht.
Advies: Kortdurend gebruik op een klein onbeschadigd huidoppervlak is waarschijnlijk veilig.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Het is echter onwaarschijnlijk dat detecteerbare hoeveelheden van mecetronium of bijgaande alcoholen in de moedermelk terecht komen.
Advies: Kan worden gebruikt.
Contra-indicaties
- beschadigde huid of wonden;
- slijmvliezen.
Contra-indicaties
- Gebruik op slijmvliezen;
- Gebruik in de onmiddellijke nabijheid van de ogen of open wonden.
Waarschuwingen en voorzorgen
Niet gebruiken op beschadigde huid. Vermijd contact met ogen, slijmvliezen en beschadigde huid vanwege meer kans op branderig gevoel en irritatie (alcohol). Bij incidenteel contact overvloedig spoelen met water. Bij wondjes (waterige) povidonjodium-oplossing gebruiken ter desinfectie aangezien dit veel minder irriteert dan de alcoholische jodiumoplossing.
Bij prematuren en neonaten zeer voorzichtig zijn. Vanwege de hoge doorlaatbaarheid van de huid en de gevoeligheid voor jodium, is er meer kans op een (voorbijgaande) schildklierfunctiestoornis.
Niet toepassen in plaats van tetanusprofylaxe.
Niet gebruiken vóór en ná jodium - en schildkliergerelateerde onderzoeken zoals scintigrafie, en/of behandeling met radioactief jodium.
Wees voorzichtig bij schildklierafwijkingen en na schildklierziekten.
Jodium kan een overgevoeligheidsreactie zoals huiduitslag of jeuk veroorzaken bij gevoelige personen.
Ophoping vermijden, net als overmatige hoeveelheden: voorkom bij gebruik als desinfectans bij een operatie dat de oplossing afdruipt en ophoopt, bv. in huidplooien of 'onder' de patiënt. Langdurige blootstelling aan de oplossing kan irritatie veroorzaken. In zeldzame gevallen kan het ook ernstige huidaandoeningen zoals chemische brandwonden veroorzaken. In geval van huidirritatie, overgevoeligheid of contacteczeem, onmiddellijk het gebruik staken.
Geeft vlekken op de huid en linnengoed. Verkleuringen van de huid slijten binnen enkele dagen; vlekken op kleding en textiel zijn soms niet te verwijderen.
Contact met metaal (sieraden, brillen) vermijden; jodium tast metaal aan.
De oplossing is ontvlambaar (bevat alcohol); vermijd contact met open vuur.
Waarschuwingen en voorzorgen
Niet gebruiken bij prematuren of neonaten, omdat de huid bij hen dunner en gevoeliger is.
Vermijd contact met ogen; indien de oplossing in de ogen komt de ogen met geopende ooglidspleet gedurende enkele minuten onder stromend water spoelen.
Vermijd het overgieten van de lotion van de ene verpakking naar de andere. Als overgieten onvermijdelijk is, moet dit onder aseptische omstandigheden gebeuren.
Gebruik geen elektrische apparaten voordat het preparaat is opgedroogd.
De lotion is ontvlambaar, daarom contact met open vuur of ontstekingshaarden vermijden. Bij het morsen de oplossing onmiddellijk opruimen, verdunnen met veel water, de ruimte ventileren en gemakkelijk ontvlambare bronnen verwijderen. Niet roken.
Overdosering
Symptomen
Bij abusievelijke orale inname kunnen ernstige intoxicatieverschijnselen optreden, vergelijkbaar met die van een ethanolintoxicatie. Ademhalingsdepressie.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met mecetronium, isopropylalcohol of propanol contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Jodium is een breedspectrum desinfectans. Het reageert als een sterk oxiderend medium op moleculair niveau met structurele basiscomponenten van micro-organismen. Het spectrum is breed en omvat (myco)bacteriën, schimmels (vooral Candida spp.), vele virussen en enkele protozoa. De bruine kleur duidt op de aanwezigheid van jodium. Werkingsduur: zolang bruine kleur zichtbaar is.
Het werkingsmechanisme van alcoholen, zoals ethanol, berust op de denaturatie van eiwitten. Alcoholen hebben een sterk bactericide, virucide en fungicide werking en werken optimaal bactericide in een concentratie van 60–90%. De werking op bacteriesporen is gering.
Kinetische gegevens
| Resorptie | gering door de intacte huid, hoger bij een niet-intacte huid en bij prematuren, neonaten en kinderen. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Zowel de quaternaire ammoniumverbinding mecetronium als isopropylalcohol en propanol hebben antimicrobiële eigenschappen tegen een reeks veelvoorkomende bacteriën, schimmels en beperkt aantal omhulde virussen (incl. HIV, HBV, HCV) en niet-omhulde virussen (adeno-, rota- en norovirus). In (deze) micro-organismen verandert mecetronium de permeabiliteit van het cytoplasmamembraan en zorgt het voor eiwitstolling en enzyminactivatie. Bij hygiënische huiddesinfectie vermindert het de tijdelijke huidflora na minimaal 30 sec met > 99,99%; bij chirurgische desinfectie is het binnen 1,5 min werkzaam tegen de permanent aanwezige huidflora op een talgklierarme huid.
Kinetische gegevens
| Resorptie | Via de onbeschadigde huid: gering (mecetronium, isopropanol, propanol). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
jodium hoort bij de groep desinfectantia, cutaan.
- benzalkonium (D08AJ01) Vergelijk
- cetrimide/chloorhexidine (D08AC52) Vergelijk
- chloorhexidine (cutaan) (D08AC02) Vergelijk
- chloorhexidine/isopropylalcohol (D08AC52) Vergelijk
- chloorxylenol (D08AE05) Vergelijk
- mecetronium (D08AX53) Vergelijk
- natriumhypochloriet (D08AX07) Vergelijk
- povidonjodium (behaarde hoofdhuid) (D11AC06) Vergelijk
- povidonjodium (cutaan) (D08AG02) Vergelijk
Groepsinformatie
mecetronium hoort bij de groep desinfectantia, cutaan.
- benzalkonium (D08AJ01) Vergelijk
- cetrimide/chloorhexidine (D08AC52) Vergelijk
- chloorhexidine (cutaan) (D08AC02) Vergelijk
- chloorhexidine/isopropylalcohol (D08AC52) Vergelijk
- chloorxylenol (D08AE05) Vergelijk
- jodium (D08AG03) Vergelijk
- natriumhypochloriet (D08AX07) Vergelijk
- povidonjodium (behaarde hoofdhuid) (D11AC06) Vergelijk
- povidonjodium (cutaan) (D08AG02) Vergelijk