Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Dynastat (als Na-zout) XGVS Pfizer bv
- Toedieningsvorm
- Poeder voor injectievloeistof
- Sterkte
- 40 mg
- Verpakkingsvorm
- solvens 2 ml
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij de behandeling van postoperatieve pijn wordt in eerste instantie de voorkeur gegeven aan orale of rectale toediening van analgetica. Indien dit niet mogelijk is of indien een snel effect gewenst is komt parenterale pijnstilling in aanmerking.
Bij acute nociceptieve pijn
Paracetamol is in adequate dosering de pijnstiller van eerste keus. Begin bij lokale spier- of gewrichtspijn eventueel met een cutane NSAID, en combineer deze eventueel met paracetamol. Overweeg bij onvoldoende effect, d.w.z. als de patiënt te veel beperkingen in het dagelijks leven ervaart, (de combinatie met) een systemisch NSAID: diclofenac, ibuprofen of naproxen. Houd bij de keuze van het NSAID rekening met patiëntkenmerken en met de verschillen in bijwerkingenprofiel tussen de NSAID’s; zie NSAID's systemisch, Typerende bijwerkingen. Vermijd NSAID’s zo veel mogelijk bij kwetsbare patiënten met een verhoogd risico op gastro-intestinale, renale of cardiovasculaire bijwerkingen, bv. bij ouderen. Pas het NSAID zo kort mogelijk toe. Overweeg bij onvoldoende effect (de combinatie met) kortdurend gebruik van tramadol. Houd rekening met de bijwerkingen; de plaats van tramadol is beperkt. Overweeg bij onvoldoende effect (de combinatie van een niet- opioïde pijnstiller met) kortdurend gebruik van een sterkwerkend opioïd. Kies een opioïd op basis van ervaring, toedieningsvorm en prijs.
Bij acute hevige nociceptieve pijn
(bv. in spoedeisende situaties): Geef kortdurend een sterkwerkend opioïd, bv. morfine of fentanyl.
Bij chronische niet-kanker-gerelateerde pijn
Probeer pijnstillers te vermijden. Bij chronische pijn zijn ze minder effectief, terwijl de kans op bijwerkingen toeneemt. Als toch een pijnstiller gewenst is, heeft paracetamol de voorkeur.
Bij chronische kanker-gerelateerde pijn
Combineer een sterkwerkend opioïd (kies op basis van ervaring, toedieningsvorm en prijs) al dan niet met ‘zo nodig’-gebruik van paracetamol en/of een oraal NSAID. Voeg een bij de patiënt en de situatie passende toedieningsvorm van een opioïd voor doorbraakpijn toe.
Indicaties
- Kortdurende behandeling van postoperatieve pijn.
Gerelateerde informatie
Doseringen
De kortst mogelijke behandelduur en de laagst effectieve dagdosering toepassen. Er is weinig klinische ervaring met > 3 dagen behandelen.
Postoperatieve pijn
Volwassenen en ouderen met een lichaamsgewicht > 50 kg
40 mg i.v. of i.m. (langzaam en diep intragluteaal), gevolgd door 20– 40 mg elke zes tot twaalf uur naar behoefte; max. 80 mg per dag.
Ouderen met een lichaamsgewicht < 50 kg
Begindosering 20 mg; max. 40 mg per dag.
Bij matige leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 7–9): begindosering 20 mg; max. 40 mg per dag.
Bij ernstige nierfunctiestoornis (creatinineklaring < 30 ml/min) of bij predispositie voor vochtretentie: begindosering 20 mg en de nierfunctie nauwgezet controleren.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): misselijkheid.
Vaak (1-10%): buikpijn, braken, obstipatie, dyspepsie, flatulentie. Perifeer oedeem, hypo- of hypertensie, oligurie, hypokaliëmie, verhoogd plasmacreatinine, respiratoire insufficiëntie. Opwinding, slapeloosheid, hypo-esthesie, duizeligheid, postoperatieve anemie, rugpijn, faryngitis, alveolaire osteïtis, jeuk, hyperhidrose.
Soms (0,1-1%): ulcus pepticum, gastro-oesofageale refluxziekte, droge mond, abnormale maag-darmgeluiden, anorexie, abnormale sternale sereuze wonddrainage, wondinfectie, oorpijn. Bradycardie, toename hypertensie, orthostatische hypotensie, cerebrovasculaire aandoeningen, myocardinfarct, longembolie, verhoging bloedwaarden (CPK, LDH, SGOT, SGPT, ureum), hyperglykemie. Ecchymose, huiduitslag, urticaria, artralgie, asthenie, pijn of reactie op injectieplaats, trombocytopenie.
Zelden (0,01-0,1%): anafylactoïde reactie, pancreatitis, oesofagitis, mondoedeem, acuut nierfalen.
Verder zijn gemeld: circulatoire shock, congestief hartfalen, tachycardie, dyspneu, Stevens–Johnsonsyndroom (SJS), erythema multiforme, exfoliatieve dermatitis, gegeneraliseerde bulleuze 'fixed drug' eruptie (GBFDE), DRESS, nierfalen, overgevoeligheidsreacties (waaronder anafylaxie en angio-oedeem). Toxische epidermale necrolyse (TEN) is gemeld bij valdecoxib en kan niet worden uitgesloten voor parecoxib.
Bij andere NSAID's zijn gemeld: bronchospasmen, hepatitis. Bij gebruik na CABG is er meer kans op cardiovasculaire/trombo-embolische complicaties (myocardinfarct, beroerte/CVA, pulmonale embolie en diepveneuze trombose) en van sternale wondcomplicaties (infectie, openbarsten van de wond).
Interacties
Bij gelijktijdig gebruik van vitamine K-antagonisten neemt de kans op bloedingen toe, in het bijzonder tijdens de eerste dagen na start van de behandeling of na een doseringswijziging.
Bij gelijktijdig gebruik van acetylsalicylzuur (ook in lage dosering), andere trombocytenaggregatieremmers, glucocorticosteroïden of selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's) neemt het risico op gastro-intestinale complicaties toe; gelijktijdig gebruik met andere NSAID's vermijden.
Bij gelijktijdig gebruik met ciclosporine of tacrolimus de nierfunctie controleren.
Bij ouderen, volumeverlies incl. diureticumgebruik, of een gestoorde nierfunctie kan door de combinatie met een RAAS-remmer de nierfunctie verder achteruit gaan, met kans op acuut nierfalen; de patiënt dient goed gehydrateerd te zijn en de noodzaak tot controle van de nierfunctie dient periodiek bekeken te worden.
Het effect van bloeddrukverlagende middelen (RAAS-remmers, β-blokkers en diuretica) kan worden verminderd.
Bij gelijktijdig gebruik met fluconazol (een sterke CYP2C9-remmer) de dosering van parecoxib verlagen.
Wees bedacht op verhoogde plasmaspiegels van CYP2C19 substraten (bv. fenytoïne, diazepam, imipramine) en CYP2D6 substraten met een smalle therapeutische breedte (bv. flecaïnide, propafenon, metoprolol).
Parecoxib kan de plasmaspiegel van lithium verhogen.
De plasmaspiegel van methotrexaat kan toenemen, waardoor toxische verschijnselen kunnen ontstaan.
Zwangerschap
Parecoxib passeert de placenta.
Teratogenese: Epidemiologisch onderzoek suggereert dat gebruik van NSAID's in de vroege fase van de zwangerschap meer kans geeft op een miskraam, cardiale malformatie en gastroschisis. In dierproeven is een verhoogd pre- en post-implantatie verlies, embryo-foetale letaliteit en een verhoogde incidentie van malformaties gezien.
Farmacologisch effect: Bij gebruik tijdens het 3e trimester zijn nadelige farmacologische effecten bij de moeder mogelijk zoals weeënremming en verlenging van de bloedingstijd en bij de foetus voortijdige sluiting van de ductus arteriosus Botalli (vernauwing in het 2e trimester), pulmonale hypertensie, bloedstollingsstoornis met als gevolg bloeding, gestoorde nierfunctie of nierinsufficiëntie met oligohydramnie (vanaf week 20).
Advies: Gebruik wordt ontraden in het 1e en 2e trimester; controleer als parecoxib op zeer strikte indicatie toch langdurig of in een hoge dosering wordt gebruikt (zoals bij reumatoïde artritis), regelmatig, vanaf 20 weken, de hoeveelheid vruchtwater en het ongeboren kind (en staak de behandeling bij afname van het volume). Gebruik is gecontra-indiceerd in het 3e trimester.
Vruchtbaarheid: Het gebruik van een NSAID kan door een effect op de ovulatie de conceptiekans verkleinen en wordt ontraden bij vrouwen die zwanger willen worden. Dit effect is reversibel na staken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Farmacologisch effect: Parecoxib bevat een sulfonamidegroep in de chemische structuur, die mogelijk leidt tot een verhoogde kans op kernicterus en bloedingen.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding wordt ontraden.
Contra-indicaties
- overgevoeligheid voor sulfonamiden in de anamnese;
- voorgeschiedenis van ernstige allergische geneesmiddelreacties, vooral ernstige huidreacties, zoals Stevens-Johnsonsyndroom, DRESS-syndroom, toxische epidermale necrolyse of erythema multiforme;
- optreden van bronchospasmen, urticaria, angio-oedeem, neuspoliepen of rinitis na gebruik van acetylsalicylzuur of andere NSAID's;
- actief ulcus pepticum of gastro-intestinale bloeding;
- inflammatoire darmaandoeningen;
- ernstige leverfunctiestoornissen (serumalbumine < 25 g/l of Child-Pughscore ≥ 10);
- congestief hartfalen (NYHA-klasse II–IV);
- pijnbestrijding na een coronaire bypass-operatie (CABG);
- ischemische hartziekte, perifeer arterieel vaatlijden en/of cerebrovasculaire aandoeningen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij ouderen, alcoholgebruik en voorgeschiedenis van gastro-intestinale aandoeningen, vanwege meer kans op gastro-intestinale complicaties zoals perforaties, ulcera, bloedingen.
Wees voorzichtig bij een matige leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 7–9), ernstige nierfunctiestoornis, dehydratie, hypertensie, (predispositie tot) oedeem en bij risicofactoren voor cardiovasculaire ziekte (o.a. diabetes mellitus, hyperlipidemie, roken). Parecoxib is in verband gebracht met meer kans op cardiovasculaire complicaties.
Bij de eerste tekenen van huiduitslag, mucosale laesies of andere tekenen van overgevoeligheid de behandeling staken, aangezien ernstige en soms fatale huidreacties met parecoxib zijn gemeld (zie Contra-indicaties). De incidentie hiervan is met valdecoxib (metaboliet van parecoxib) hoger dan met andere COX-2 selectieve NSAID's.
Direct na toediening van parecoxib zijn gevallen van ernstige hypotensie gemeld.
Parecoxib kan de symptomen van een infectie maskeren.
De veiligheid en werkzaamheid bij kinderen < 18 jaar zijn niet vastgesteld.
Overdosering
Parecoxib is een prodrug van valdecoxib. Dit wordt niet verwijderd door hemodialyse. Vanwege de hoge eiwitbinding van valdecoxib is diurese of het alkaliseren van de urine mogelijk niet effectief. Voor symptomen en behandeling zie Toxicologie of Vergiftigingen.
Eigenschappen
NSAID. Parecoxib is een prodrug van valdecoxib. Valdecoxib is in het therapeutische doseringsbereik een cyclo-oxygenase-2 (COX-2)-selectieve remmer en heeft geen invloed op de trombocytenaggregatie. Werking: binnen 23–29 minuten, maximaal binnen 2 uur. Werkingsduur: is afhankelijk van de dosis en kan variëren van 6 tot > 12 uur.
Kinetische gegevens
| Overig | Parecoxib wordt na toediening via hydrolyse in de lever omgezet in het farmacologisch actieve valdecoxib. De volgende kinetische parameters betreffen valdecoxib. |
| T max | i.v. ca. 30 min; i.m. ca. 1 uur. |
| V d | ca. 0,79 l/kg. |
| Eiwitbinding | ca. 98%. |
| Metabolisering | in de lever door o.a. CYP3A4 en CYP2C9 en door glucuronidering van het sulfonamidedeel. Bij ouderen (m.n. vrouwen) en bij een gestoorde leverfunctie kan de klaring van valdecoxib zijn verminderd. |
| Eliminatie | met de urine als metaboliet (ca. 70% inactief), < 5% onveranderd valdecoxib. |
| T 1/2el | ca. 8 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
parecoxib hoort bij de groep coxib's.