Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
CitraFleet Casen Recordati
- Toedieningsvorm
- Poeder voor drank
- Verpakkingsvorm
- sachet
Bevat per sachet: natriumpicosulfaat 10 mg, magnesiumoxide 3,5 g, citroenzuur 10,97 g. Bevat tevens: kaliumwaterstofcarbonaat 0,5 g (5 mmol = 195 mg kalium).
Picoprep Ferring bv
- Toedieningsvorm
- Poeder voor drank
- Verpakkingsvorm
- sachet
Bevat per sachet: natriumpicosulfaat 10 mg, magnesiumoxide 3,5 g, citroenzuur 12,0 g. Bevat tevens: kaliumwaterstofcarbonaat 0,5 g (5 mmol = 195 mg kalium).
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Docusaat Klysma FNA XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Klysma
- Verpakkingsvorm
- 100 ml
Bevat per ml: natriumdocusaat 1 mg (0,1%), glycerol 85%. Bevat tevens: water. (Dioctylsulfosuccinaatklysma FNA, Clysma dioctylis sulfosuccinatis FNA)
Norgalax
OTC
Bijlage 2
Essential Pharma Ltd
- Toedieningsvorm
- Klysma
- Verpakkingsvorm
- tube 10 g
Bevat per g: natriumdocusaat 12 mg, glycerol ca. 35%. Bevat tevens: water.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Adviseer bij obstipatie in eerste instantie voldoende inname van vocht en vezels, en voldoende beweging. Indien een dieet met extra vezels niet volstaat, is psyllium een alternatief. Bij de medicamenteuze behandeling van functionele obstipatie is een osmotisch laxans eerste keus. Verhoog bij onvoldoende effect zo nodig tot de maximale dosering of combineer met, of schakel over op een contactlaxans of ander osmotisch laxans. Overweeg als defecatie 3 dagen uitblijft ondanks optimale orale therapie, rectale medicatie ter lediging van het rectum. Fecale impactie kan medicamenteus of manueel worden verwijderd. Als medicatie de voorkeur heeft, overweeg een (micro)klysma of een hoge dosis macrogol (met of zonder elektrolyten).
Overweeg bij ernstige obstipatie in de palliatieve fase, niet reagerend op oraal of rectaal toegediende laxantia, eenmalig colonlavage met macrogol (in hoge dosering), picozwavelzuur/magnesiumoxide/citroenzuur of natrium-/kalium-/magnesiumsulfaat.
Advies
Adviseer bij obstipatie in eerste instantie voldoende inname van vocht en vezels, en voldoende beweging. Indien een dieet met extra vezels niet volstaat, is psyllium een alternatief. Bij de medicamenteuze behandeling van functionele obstipatie is een osmotisch laxans eerste keus. Verhoog bij onvoldoende effect zo nodig tot de maximale dosering of combineer met, of schakel over op een contactlaxans of ander osmotisch laxans. Overweeg als defecatie 3 dagen uitblijft ondanks optimale orale therapie, rectale medicatie ter lediging van het rectum. Fecale impactie kan medicamenteus of manueel worden verwijderd. Als medicatie de voorkeur heeft, overweeg een (micro)klysma of een hoge dosis macrogol (met of zonder elektrolyten).
Overweeg als defecatie 3 dagen uitblijft, ondanks optimale orale therapie, rectale medicatie ter lediging van het rectum. Kies uit rectaal bisacodyl, natriumlaurylsulfoacetaat/natriumcitraat/sorbitol, natriumfosfaat, natriumdocusaat/glycerol of natriumdocusaat/sorbitol.
Bij fecale impactie bij kinderen heeft een hoge dosis macrogol de voorkeur boven een klysma, omdat dit minder belastend is voor het kind. Geef een klysma indien macrogol niet beschikbaar is.
Aan de vergoeding van natriumdocusaat/glycerol zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.
Indicaties
- Lediging van de darm, bij volwassenen en kinderen (Picoprep) vanaf 1 jaar, voorafgaand aan:
- röntgenologisch onderzoek of endoscopie;
- heelkundige ingreep indien klinisch noodzakelijk (Picoprep).
Gerelateerde informatie
Indicaties
Incidentele obstipatie bij volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar. Lediging van het colon en het rectum bij endoscopische onderzoeken bij volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar.
Gerelateerde informatie
Doseringen
De dag voorafgaand aan de behandeling wordt een vezelarm dieet aanbevolen, een dieet met uitsluitend heldere vloeistoffen (bestaande uit vruchtensappen zonder vruchtvlees, frisdrank, heldere bouillon, thee, koffie zonder melk, water) is aanbevolen op de dag van behandeling zelf. Alleen water drinken kan leiden tot een verstoring van de elektrolytenbalans.
Een periode van darmreiniging beperken tot 24 uur, langer gebruik doet de kans op verstoring van de vocht/elektrolytenbalans toenemen.
Lediging van de darm
Volwassenen (incl. ouderen)
CitraFleet: Normaliter 1 sachet opgelost in water op de avond voorafgaand aan de procedure en 1 sachet in de ochtend van de procedure. Als de procedure vroeg in de ochtend gepland is, kan één sachet in de middag en één sachet in de avond voor de procedure gegeven worden; als de procedure in de namiddag/avond gepland staat, kunnen beide sachets in de ochtend van de procedure gegeven worden. De tijd tussen de sachets moet minstens 5 uur zijn.
Picoprep: 1 sachet opgelost in water 10–18 uur voor het onderzoek of de ingreep en 1 sachet 4–6 uur voor het onderzoek of de ingreep.
Kinderen 9–18 jaar
Picoprep: 1 sachet opgelost in water 10–18 uur voor het onderzoek of de ingreep en 1 sachet 4–6 uur voor het onderzoek of de ingreep.
Kinderen 4–9 jaar
Picoprep: 1 sachet opgelost in water 10–18 uur voor het onderzoek of de ingreep en 2 afgestreken maatlepels 4–6 uur voor het onderzoek of de ingreep.
Kinderen 2–4 jaar
Picoprep: 2 afgestreken maatlepels opgelost in water 10–18 uur voor het onderzoek of de ingreep en 2 afgestreken maatlepels 4–6 uur voor het onderzoek of de ingreep.
Kinderen 1–2 jaar
Picoprep: 1 afgestreken maatlepel opgelost in water 10–18 uur voor het onderzoek of de ingreep en 1 afgestreken maatlepel 4–6 uur voor het onderzoek of de ingreep.
Toediening
- De inhoud van een sachet oplossen in circa 150 ml (voor kinderen: per maatlepel circa 50 ml) water, 2–3 minuten roeren. De oplossing zal er troebel uitzien. Direct na bereiding helemaal opdrinken. Als de oplossing warm wordt, wacht dan even tot de oplossing voldoende is afgekoeld om deze te kunnen drinken;
- De meegeleverde maatlepel met een plat voorwerp afstrijken. 1 afgestreken maatlepel komt overeen met ¼ sachet;
- 10 min na de eerste dosis, aanbevolen is 1,5–2 liter (minstens 5× 250 ml) heldere vloeistof (niet alleen water) innemen, verspreid over meerdere uren (aanbevolen is 250–400 ml/uur);
- Na inname van de tweede dosis minstens 3× 250 ml (Picoprep) of 1,5–2 liter (CitraFleet) heldere vloeistof innemen, verspreid over verschillende uren (aanbevolen is 250–400 ml/uur);
- Tot 2 uur voor het onderzoek of de ingreep mag heldere vloeistof worden ingenomen.
Doseringen
Obstipatie
Volwassenen en kinderen > 12 jaar
100 ml of de inhoud van 1 tube toedienen; bij onvoldoende effect dezelfde of de volgende dag herhalen.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): buikpijn.
Vaak (1-10%): hoofdpijn. Slaapstoornis. Vermoeidheid. Droge mond, dorst, misselijkheid, braken, proctalgie, anale klachten.
Soms (0,1-1%): overgevoeligheid, anafylactische reacties. Duizeligheid, syncope, orthostatische hypotensie. Epileptisch insult, (gegeneraliseerde tonisch-klonische) convulsies, gestoord bewustzijn. verwardheid, desoriëntatie. Aftoïde zweren in het ileum (mild en reversibel), fecale incontinentie, (ernstige) diarree. Huiduitslag (incl. erythemateuze en maculopapuleuze huiduitslag, urticaria, purpura). Hyponatriëmie, hypokaliëmie.
Zelden (0,01-0,1%): presyncope.
Verder is gemeld: flatulentie. Jeuk. Afteuze ulcera van het colonslijmvlies en (ischemische) colitis.
Bijwerkingen
Zeer zelden (< 0,01%): diarree.
Verder zijn gemeld: rectale bloeding, rectale pijn, branderig gevoel bij de anus, hepatotoxiciteit, urticaria.
Interacties
Als laxans verhoogt picozwavelzuur de gastro-intestinale passagesnelheid. Gedurende de behandelperiode kan de absorptie van andere, oraal toegediende geneesmiddelen (zoals anti-epileptica, orale anticonceptiva, bloedglucoseverlagende middelen en antibiotica) afnemen. Tetracyclinen, fluorchinolonen, ijzerpreparaten, digoxine, chloorpromazine en penicillamine minstens 2 uur vóór of meer dan 6 uur na toediening van picozwavelzuur/magnesiumcitraat innemen om chelatie met magnesium te voorkomen.
Bulkvormende laxantia verminderen het effect van dit geneesmiddel.
Wees voorzichtig met gelijktijdig gebruik van geneesmiddelen die hypokaliëmie kunnen veroorzaken (zoals diuretica, corticosteroïden) of waarbij hypokaliëmie een risico vormt (digoxine).
Gelijktijdig gebruik van NSAID's of geneesmiddelen die het syndroom van inadequate secretie van antidiuretisch hormoon (SIADH) kunnen veroorzaken (zoals tricyclische antidepressiva, selectieve serotonineheropnameremmers, antipsychotica, carbamazepine) vermeerdert de kans op waterretentie en/of verstoorde elektrolytenbalans.
Interacties
Niet gebruiken in combinatie met andere hepatotoxische stoffen.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens onvoldoende gegevens. Bij dieren is na hoge doses teratogeniteit waargenomen.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig eenmalig worden gebruikt.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens en bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Eenmaal is hypomagnesiëmie bij de neonaat gemeld na overmatig gebruik van natriumdocusaat door de moeder.
Advies: Kan worden gebruikt. Vermijd hoge doseringen en overmatig gebruik.
Overig: Als gevolg van hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap kunnen vrouwen last krijgen van een verstopping (obstipatie). Dit komt vooral voor in het tweede of derde trimester. Door meer te drinken, meer vezels te eten en meer te bewegen kan de obstipatie verminderen. Als dit onvoldoende helpt, kunnen laxeermiddelen nodig zijn
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Nee (picozwavelzuur), ja in geringe mate (magnesiumoxide).
Farmacologisch effect: Magnesium komt van nature voor in de moedermelk; de toename die magnesiumoxide veroorzaakt, is waarschijnlijk niet klinisch relevant.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig eenmalig worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Farmacologisch effect: Niet waarschijnlijk vanwege lage systemische absorptie in de moeder.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.
Contra-indicaties
- misselijkheid en braken;
- rabdomyolyse;
- ernstig verminderde nierfunctie, hypermagnesiëmie, ernstige dehydratie;
- congestief hartfalen;
- maagretentie, gastro-intestinale ulceratie, actieve inflammatoire darmaandoening, toxische colitis, toxisch megacolon, ileus, ascites, acute buikaandoeningen die operatief ingrijpen vergen (zoals appendicitis en gastro-intestinale obstructie of perforatie).
Contra-indicaties
Plotseling optredende buikpijn (appendicitis, ileus). Obstructie van de darm. Hemorroïden. Anale fissuren. Anale bloeding. Inflammatoire darmziekten (IBD).
Waarschuwingen en voorzorgen
Bij een ingreep vroeg op de dag kan het noodzakelijk zijn de tweede dosis 's nachts in te nemen; dit kan de slaap verstoren.
Houd hiermee rekening bij symptomen van ernstige of persisterende buikpijn met of zonder rectale bloeding na toediening van dit middel. Afteuze ulcera van het colonslijmvlies en (ischemische) colitis zijn gemeld.
Elektrolytenbalans: Bij onvoldoende of overmatige inname van water en elektrolyten kunnen deficiënties ontstaan, met name bij kinderen, oudere en minder fitte patiënten en patiënten met een laag lichaamsgewicht. Bij een BMI < 18 is extra controle op de vochtbalans aangewezen. Bij deze patiënten de elektrolytenconcentraties in het serum nauwkeurig controleren en indien nodig maatregelen nemen om de vocht-/elektrolytenbalans te herstellen.
Comorbiditeit: Wees voorzichtig bij recente maag-darmoperatie, verminderde nierfunctie, een hartaandoening of inflammatoire darmaandoening.
Hulpstoffen: Picozwavelzuur/magnesiumoxide/citroenzuur bevat 5 mmol (= 195 mg) kalium per sachet; bij een kaliumbeperkt dieet hiermee rekening houden.
Waarschuwingen en voorzorgen
Pas toepassen als meer vezels in de voeding, meer drinken en meer lichaamsbeweging niet tot het gewenste effect hebben geleid. Niet langdurig gebruiken in verband met kans op elektrolytenverstoring. Niet gebruiken bij kinderen jonger dan 12 jaar wegens ontbreken van klinische gegevens.
Overdosering
Neem voor informatie over een vergiftiging contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Picozwavelzuur is een contactlaxans dat in het colon door bacteriën wordt omgezet in de werkzame stof difenol, dat het slijmvlies van de dikke darm en het rectum stimuleert. Magnesiumcitraat, dat gevormd wordt uit magnesiumoxide en citroenzuur, is een osmotisch laxans dat in het colon vocht vasthoudt. Het gecombineerde effect is darmlediging.
Kinetische gegevens
| Resorptie | beide bestanddelen worden niet in aantoonbare hoeveelheden opgenomen vanuit het maag-darmkanaal. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
De laxerende werking berust op de oppervlakte-actieve eigenschappen van natriumdocusaat. Door opname van water worden de feces week. Door activering van de defecatiereflex volgt een snelle lediging van het sigmoïdale colon en rectum. Werking: na 5–20 min.
Kinetische gegevens
| Resorptie | Minimale absorptie kan niet worden uitgesloten. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
picozwavelzuur/magnesiumoxide/citroenzuur hoort bij de groep laxantia, combinatiepreparaten.
Groepsinformatie
natriumdocusaat/glycerol hoort bij de groep laxantia, combinatiepreparaten.