Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Piracetam Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 800 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Flunarizine (als dihydrochloride) Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Capsule
- Sterkte
- 5 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Van geen enkel medicament is de werkzaamheid aangetoond bij de behandeling van (draai)duizeligheid, ook wel vertigo genoemd. Gebruik van medicatie, specifiek gericht op de duizeligheid, wordt daarom niet aanbevolen.
Advies
Vertigo: Van geen enkel medicament is de werkzaamheid aangetoond bij de behandeling van (draai)duizeligheid (vertigo). Gebruik van medicatie, specifiek gericht op de duizeligheid, wordt daarom niet aanbevolen.
Als profylaxe van episodische migraine zijn metoprolol en candesartan (offlabel) middelen van eerste keus. Vervolgens komt amitriptyline als alternatief in aanmerking en in de tweedelijnszorg ook de anti-epileptica, topiramaat of valproïnezuur (alleen bij mannen, offlabel) en eventueel flunarizine. Bij profylaxe van chronische migraine in geval van medicatieovergebruikshoofdpijn eerst stoppen met het gebruik van alle hoofdpijnmedicatie gedurende 2–3 maanden (detoxificatie). Herevalueer na detoxificatie de primaire hoofdpijndiagnose en start zo nodig profylaxe voor episodische migraine of, indien toch sprake is van chronische migraine, met topiramaat of valproïnezuur (in de tweedelijnszorg).
Indicaties
- Duizeligheid van centrale oorsprong.
Gerelateerde informatie
Indicaties
-
Profylaxe van migraine bij volwassenen met frequente en ernstige aanvallen, die niet voldoende op een andere behandeling hebben gereageerd of waarbij een andere therapie aanleiding gaf tot onaanvaardbare bijwerkingen.
-
Vestibulaire vertigo ten gevolge van een vastgestelde functiestoornis van het vestibulaire systeem bij volwassenen.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Vertigo van centrale oorsprong
Volwassenen (incl. ouderen)
800 mg 3×/dag gedurende ten minste 1 maand, waarna de onderhoudsdosering wordt vastgesteld op geleide van de klachten.
Ga af en toe na of de dosering kan worden verminderd of het gebruik gestaakt, op geleide van het effect.
Bij een verminderde nierfunctie de dosering verlagen: bij creatinineklaring 50–79 ml/min: 2/3 van de gebruikelijke dosering; creatinineklaring 30–49 ml/min: 1/3 van de gebruikelijke dosering; creatinineklaring 20–29 ml/min: 1/6 van de gebruikelijke dosering.
Bij een verminderde leverfunctie is geen dosisaanpassing nodig.
Toediening: tablet, al dan niet met voedsel met een voldoende hoeveelheid water innemen.
Doseringen
Migraineprofylaxe
Volwassenen < 65 jaar
startdosis: 10 mg 1×/dag voor het slapen gaan. Onderhoudsdosering: als na 2 maanden een duidelijke verbetering is waargenomen, overschakelen op ander dosisschema: óf alternerende dosering (dagdosis om de dag) óf 5 dagen wel een dagdosis en daarna 2 dagen niet. Als er na de eerste 2 maanden behandeling geen duidelijke verbetering is, de behandeling staken.
Ouderen ≥ 65 jaar
5 mg 's avonds voor het slapen gaan.
Kinderen (offlabel)
Volgens de NVN-richtlijn 'Hoofdpijn' (2023), zie Profylactische behandeling migraine op de richtlijnendatabase.nl: 5 mg 1×/dag, bij kinderen > 40 kg lichaamsgewicht opvoeren in 1 maand tot 10 mg 1×/dag; bij kinderen < 40 kg: max. 5 mg/dag.
Vertigo
Volwassenen < 65 jaar
startdosis: 10 mg 1×/dag voor het slapen gaan. Staak de behandeling als de symptomen onder controle zijn; dit is meestal binnen 2 maanden. Als er bij chronische vertigo binnen 1 maand geen verbetering is, de behandeling staken; staak bij proximale vertigo in dat geval binnen 2 maanden.
Ouderen ≥ 65 jaar
5 mg 's avonds voor het slapen gaan.
Behandelduur profylaxe van migraine: Bij een goed effect bij migraine de behandeling na 6 maanden staken en pas hervatten bij opnieuw optreden van de klachten.
Verminderde nierfunctie: een dosisaanpassing is niet nodig.
Verminderde leverfunctie: wees voorzichtig want flunarizine wordt voornamelijk in de lever afgebroken en gegevens over gebruik bij een verminderde leverfunctie ontbreken.
Staak de behandeling: bij optreden van depressieve symptomen, extrapiramidale stoornissen of andere onaanvaardbare bijwerkingen.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): gewichtstoename, nervositeit, hyperkinesie.
Soms (0,1-1%): slaperigheid, depressie, asthenie.
Verder zijn gemeld: slapeloosheid, agitatie, angst, verwardheid, hallucinatie, ataxie, evenwichtsstoornis, verergering van epilepsie, hoofdpijn, duizeligheid, maag-darmstoornissen zoals diarree, misselijkheid en braken, bloedingsstoornissen, overgevoeligheid, anafylactische reacties, angio-oedeem, huiduitslag, jeuk.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): gewichtstoename.
Vaak (1-10%): slaperigheid, slapeloosheid, depressie, toegenomen eetlust, rinitis, maag-darmklachten, spierpijn, onregelmatige menstruatie, pijn in de borsten, vermoeidheid.
Soms (0,1-1%): apathie, angst, ongewone coördinatie, desoriëntatie, lethargie, paresthesie, rusteloosheid, traagheid, tinnitus, torticollis, hartkloppingen, hypotensie, darmobstructie, droge mond, hyperhidrose, spierspasmen, menorragie, menstruatiestoornis, oligomenorroe, borsthypertrofie, verminderd libido, (perifeer) oedeem, asthenie.
Verder: acathisie, bradykinesie, tandradfenomeen, dyskinesie, extrapiramidale stoornis, parkinsonisme, sedatie, tremor, verhoogde levertransaminasewaarden, erytheem, galactorroe.
Interacties
Wees voorzichtig bij gelijktijdig gebruik van antistollingsmiddelen.
Bij gelijktijdig gebruik van schildklierextract (T3 +T4) is verwardheid, irritatie en slaapstoornis gemeld.
Interacties
Gelijktijdig gebruik van alcohol en andere centraal depressieve stoffen versterkt het sederend effect.
Enzyminducerende anti-epileptica (zoals carbamazepine en fenytoïne) kunnen de plasmaconcentratie verlagen; hierdoor kan dosisaanpassing van flunarizine nodig zijn.
Gelijktijdige toediening van geneesmiddelen die de pH in de maag verhogen (zoals antacida of protonpompremmers) kan leiden tot een lagere biologische beschikbaarheid.
Zwangerschap
Piracetam passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, geen gegevens. Bij dieren geen schadelijke effecten.
Advies: uit voorzorg niet gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja (bij de mens).
Advies: Tijdens gebruik geen borstvoeding geven.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, bij dieren. Bij de mens onbekend.
Advies: Het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- ernstige nierinsufficiëntie (creatinineklaring < 20 ml/min);
- hersenbloeding;
- chorea van Huntington;
- overgevoeligheid voor pyrrolidonderivaten.
Contra-indicaties
- depressie (in anamnese);
- parkinsonisme of extrapiramidale stoornissen (in de anamnese).
Waarschuwingen en voorzorgen
Piracetam verlaagt de trombocytenaggregatie. Wees daarom voorzichtig bij (risico van) ernstige bloedingen (zoals maag-darmzweer, stollingsstoornis, hersenbloeding in anamnese, operatieve (tandheelkundige) ingreep en gebruik van antistollingsmiddelen.
Wees voorzichtig bij een nierfunctiestoornis.
Controleer bij ouderen: bij een langetermijnbehandeling de creatinineklaring regelmatig.
Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.
Waarschuwingen en voorzorgen
Het effect treedt geleidelijk in binnen enige weken. Als binnen 2 maanden geen duidelijke verbetering is opgetreden, de behandeling staken.
Flunarizine is niet geschikt voor het onmiddellijk afbreken van een migraine- of Ménière-aanval.
Tijdens de behandeling regelmatig controleren op symptomen van een depressie of extrapiramidale stoornissen. Een onderliggende Ziekte van Parkinson kan worden gemaskeerd.
Bij afnemen van het therapeutisch effect, progressief toenemen van de lusteloosheid of bij symptomen van een depressie of extrapiramidale stoornis de therapie onmiddellijk staken. Door de lange eliminatiehalfwaardetijd zal het na staken nog een aantal weken duren voordat flunarizine volledig is uitgescheiden.
Wees voorzichtig bij ouderen vanwege meer kans op depressieve en extrapiramidale symptomen.
Niet gebruiken bij personen jonger dan 18 jaar, vanwege twijfels over de veiligheid bij deze groep.
Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.
Overdosering
Neem voor informatie over een vergiftiging met piracetam contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Overdosering
Neem voor informatie over een vergiftiging met flunarizine contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Piracetam is een afgeleide van γ-aminoboterzuur. Het remt bij de mens de nystagmus, veroorzaakt door labyrintaire stimulatie.
Kinetische gegevens
| Resorptie | snel en volledig. |
| F | bijna 100%. |
| T max | 30 min. |
| V d | 0,6 l/kg. |
| Metabolisering | niet. |
| Eliminatie | vnl. met de urine, onveranderd. |
| T 1/2el | 4–5 uur in plasma, 6–8 uur in cerebrospinaalvocht, verlengd bij nierfunctiestoornis. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Gefluorideerd cinnarizinederivaat. Remt de overmatige calcium-influx in glad spierweefsel en neuronen.
Kinetische gegevens
| Resorptie | goed (> 80%). |
| F | verlaagd bij een hogere pH van de maag. |
| Eiwitbinding | > 99%. |
| V d | 78 l/kg. Het passeert de bloed-hersenbarrière snel; de concentratie in de hersenen is ca. 10× zo hoog als in plasma. |
| T max | 2–4 uur. Steady-state plasmaspiegel na 5–6 weken. Groot 'first pass'-effect. |
| Metabolisering | in de lever tot minstens 15 metabolieten; met name via CYP2D6. |
| Eliminatie | vnl. via de gal met de feces. |
| T 1/2el | sterk wisselend; meestal 5–15 uur na een eenmalige dosis; sommigen vertonen gedurende langere tijd (tot 30 dagen) een meetbare plasmaconcentratie, mogelijk als gevolg van herverdeling vanuit weefsels. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
piracetam hoort bij de groep vertigomiddelen.
Groepsinformatie
flunarizine hoort bij de groep vertigomiddelen.