memantine
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Ebixa (hydrochloride) Lundbeck bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 10 mg, 20 mg
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Verpakkingsvorm
- startverpakking
Bevat per verpakking: 7× 5 mg + 7× 10 mg + 7× 15 mg + 7× 20 mg).
- Toedieningsvorm
- Oplossing voor oraal gebruik
- Sterkte
- 10 mg/g
- Verpakkingsvorm
- flacon (met doseerpomp) 50 ml
Bevat per 0,5 ml (één neerwaartse pompbeweging): memantinehydrochloride 5 mg.
Memantine (hydrochloride) Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 10 mg, 20 mg
- Toedieningsvorm
- Drank
- Sterkte
- 10 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- flacon (met doseerpomp) 50 ml
Bevat per 0,5 ml (één neerwaartse pompbeweging): memantinehydrochloride 5 mg.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Een multifactoriële aanpak gericht op de behoeften van de individuele patiënt en mantelzorger is vereist bij de behandeling van dementie. Het voorschrijven van cholinesteraseremmers of memantine heeft een beperkte plaats en is bij de meeste patiënten niet effectief.
Bij lichte tot matige Alzheimer-dementie kan in de tweedelijnszorg een proefbehandeling met cholinesteraseremmers overwogen worden, volgens het behandelprotocol. Bij patiënten met ernstige Alzheimer-dementie kan in de tweedelijnszorg eventueel een proefbehandeling met memantine overwogen worden.
Indicaties
- Matig tot ernstige vorm van de ziekte van Alzheimer (MMSE ≤ 19) bij volwassenen.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Behandeling beginnen en uitvoeren onder toezicht van een arts met ervaring met dementie van het Alzheimer-type. Behandeling alleen beginnen als er een verzorger is voor regelmatige controle van de inname.
Matig tot ernstige Alzheimerdementie
Volwassenen
Begindosering: gedurende de eerste week 5 mg per dag (een halve tablet van 10 mg of 0,5 ml oplossing/drank (= 1 pompdosis), tweede week 10 mg (1 ml = 2 pompdoses) per dag, derde week 15 mg (1,5 ml = 3 pompdoses) per dag. Vanaf de vierde week is de aanbevolen maximale dosering 20 mg (2 ml = 4 pompdoses) per dag. Bij matige nierinsufficiëntie (creatinineklaring 30–49 ml/min/1,73 m²) titreren naar de dagdosering van 10 mg per dag; indien deze na 7 dagen goed wordt verdragen, titreren naar 20 mg/dag. Bij ernstige nierinsufficiëntie (creatinineklaring 5–29 ml/min/1,73 m²) is de aanbevolen dosering 10 mg/dag.
De tabletten en oplossing/drank 1×/dag innemen, elke dag op hetzelfde tijdstip, met of zonder voedsel.
De oplossing/drank wordt met een doseerpomp gedoseerd. Na bevestiging van de doseerpomp de pomp op gang brengen door eerst 5× de kop van de pomp volledig in te duwen en de zo verkregen oplossing/drank niet gebruiken en afvoeren. Daarna wordt de juiste hoeveelheid vrijgegeven van 0,5 ml/pompbeweging/dosis.
De oplossing/drank niet rechtstreeks uit de fles in de mond brengen maar op een lepel of in een glas water pompen.
Het klinisch voordeel, de dosering en hoe de patiënt het verdraagt, regelmatig evalueren, bij voorkeur binnen 3 maanden na de start van de behandeling en verder volgens de huidige klinische richtlijnen. De onderhoudsbehandeling voortzetten zolang de patiënt er therapeutisch voordeel van heeft.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): hoofdpijn, slaperigheid, obstipatie, duizeligheid, evenwichtsstoornissen, hypertensie, verhoogde waarden op leverfunctietest, dyspneu.
Soms (0,1-1%): hartfalen, vermoeidheid, verwardheid, hallucinaties (met name bij een ernstige vorm van de ziekte van Alzheimer), braken, abnormale loop, schimmelinfecties, trombo-embolie.
Zeer zelden (< 0,01%): convulsies.
Verder: hepatitis, psychotische reacties, pancreatitis. Depressie, zelfmoordgedachten en zelfmoord.
Interacties
Vermijd gelijktijdig gebruik van andere NMDA-antagonisten zoals amantadine, ketamine en dextromethorfan, vanwege de kans op een farmacotoxische psychose. Er is ook één bericht van mogelijk risico bij combinatie met fenytoïne.
Houd op grond van het werkingsmechanisme rekening met een versterkte werking van L-dopa, dopamine-agonisten en parasympathicolytica.
Het kan de werking van barbituraten en antipsychotica verminderen.
De werking van dantroleen en baclofen kan worden beïnvloed, waardoor aanpassing van de dosis nodig kan zijn.
De renale uitscheiding kan worden verminderd door cimetidine, kinidine, kinine en nicotine.
Het kan de uitscheiding van hydrochloorthiazide verminderen.
Bij gelijktijdig gebruik met orale anticoagulantia wordt aangeraden de protrombinetijd of de INR te volgen, vanwege de kans op verhoging van de INR.
Sorbitol in de oplossing voor oraal gebruik kan de biologische beschikbaarheid van andere oraal toegediende geneesmiddelen beïnvloeden.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onbekend. Bij dieren mogelijk verminderde groei in de baarmoeder; bij ratten intra-uteriene groeivertraging.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in moedermelk: Onbekend, maar vanwege de lipofiliteit wel waarschijnlijk.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij epilepsie, convulsies in de anamnese of bij aanleg voor epilepsie.
In verband met een tekort aan gegevens wordt na een recent myocardinfarct, bij matig-ernstig hartfalen (NYHA-klasse III–IV) en ongecontroleerde hypertensie, zorgvuldige controle aanbevolen.
Gebruik wordt afgeraden bij ernstige leverinsufficiëntie vanwege het ontbreken van gegevens.
Niet gebruiken bij kinderen en adolescenten (< 18 j.) omdat de veiligheid en werkzaamheid niet is vastgesteld.
Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.
Overdosering
Neem voor informatie over een vergiftiging met memantine contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Voltage-afhankelijke, niet-competitieve NMDA-antagonist met matige affiniteit. Het blokkeert de effecten van pathologisch verhoogde concentraties van glutamaat die kunnen leiden tot neuronale disfunctie.
Kinetische gegevens
| F | 100%. |
| T max | 3–8 uur. |
| V d | ca. 10 l/kg. |
| Metabolisering | deels tot inactieve metabolieten. |
| Eliminatie | > 99% met de urine. In de nieren vindt tubulaire reabsorptie plaats; bij alkalische urine kan de renale uitscheidingssnelheid met een factor 7–9 zijn verminderd. |
| T 1/2el | 60–100 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
memantine hoort bij de groep NMDA antagonisten.