pizotifeen
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Sandomigran (als waterstofmaleaat) Phoenix labs
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 0,5 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Als profylaxe van episodische migraine zijn metoprolol en candesartan (offlabel) middelen van eerste keus. Vervolgens komt amitriptyline als alternatief in aanmerking en in de tweedelijnszorg ook de anti-epileptica, topiramaat of valproïnezuur (alleen bij mannen, offlabel). Bij profylaxe van chronische migraine in geval van medicatieovergebruikshoofdpijn eerst stoppen met het gebruik van alle hoofdpijnmedicatie gedurende 2–3 maanden (detoxificatie). Herevalueer na detoxificatie de primaire hoofdpijndiagnose en start zo nodig profylaxe voor episodische migraine of, indien toch sprake is van chronische migraine, met topiramaat of valproïnezuur (in de tweedelijnszorg).
Sumatriptan s.c. en medicinale zuurstof zijn eerstekeusmiddelen voor de aanvalsbehandeling van clusterhoofdpijn. Verapamil (offlabel) is middel van eerste keus voor de onderhoudsbehandeling van clusterhoofdpijn. Bij het opbouwen van langdurige profylaxe, en bij een zogenaamde 'verapamil drug holiday', kan overwogen worden om ter overbrugging oraal een prednis(ol)onkuur (offlabel) of lokaal een GON-injectie (blokkade van de achterhoofdszenuw, 'Greater Occipital Nerve') met methylprednisolon(/lidocaïne) (offlabel) te geven.
Pizotifeen is minder effectief als langdurige onderhoudsbehandeling bij clusterhoofdpijn dan verapamil, lithium en topiramaat. Eventueel kan het geprobeerd worden als eerdergenoemde middelen onvoldoende werkzaam zijn, of er onoverkoombare bijwerkingen of contra-indicaties bestaan.
Indicaties
- Profylaxe van migraine.
- Profylaxe van clusterhoofdpijn.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Profylaxe van migraine; profylaxe van clusterhoofdpijn
Volwassenen
meestal 1,5 mg per dag, in 1–3 doses; in hardnekkige gevallen zo nodig 3–4,5 mg per dag. Doseringen tot 3 mg mogen in één keer ('s avonds) worden gegeven. De eerste week insluipend doseren.
Kinderen > 2 jaar
meestal 0,5–1,5 mg per dag. Doseringen tot 1 mg mogen in één keer ('s avonds) worden gegeven.
Bij (abrupt) staken van dit geneesmiddel kunnen ontwenningsverschijnselen optreden. Zie voor de symptomen de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): verhoogde eetlust; gewichtstoename.
Vaak (1-10%): sedatie (inclusief slaperigheid), vermoeidheid, duizeligheid. Misselijkheid, droge mond.
Soms (0,1-1%): obstipatie.
Zelden (0,01-0,1%): overgevoeligheidsreacties, gezichtsoedeem. Depressie, stimulatie van centraal zenuwstelsel (bv. agressie, agitatie), hallucinatie, slapeloosheid, angst. Paresthesie. Urticaria, huiduitslag. Spierpijn.
Zeer zelden (< 0,01%): convulsie. Stijging van leverenzymwaarden, geelzucht, hepatitis. Spierkrampen.
Verder zijn gemeld: ontwenningsverschijnselen na abrupt staken (depressie, tremor, misselijkheid, angst, malaise, duizeligheid, slaapstoornissen en gewichtsafname).
Interacties
De centrale effecten van sedativa, hypnotica, sommige antihistaminica en alcohol kunnen worden versterkt.
Verhoogde pizotifeenspiegels zijn mogelijk bij gelijktijdig gebruik van geneesmiddelen die uitsluitend glucuronidering ondergaan.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- nauwe-kamerhoekglaucoom;
- kinderen < 2 jaar.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij een lever- of nierfunctiestoornis. Leverbeschadiging is gemeld bij gebruik van pizotifeen. Bij klinisch bewijs van leverdisfunctie en tot de oorzaak van de leverafwijking is bepaald de behandeling staken.
Tevens voorzichtig toepassen bij urineretentie (zoals bij prostaathypertrofie), vanwege het (geringe) anticholinerge effect.
Bij epilepsie zijn vaker insulten gemeld.
Om ontwenningsverschijnselen te vermijden (zoals depressie, tremor, misselijkheid, angst, duizeligheid, slaapstoornis, gewichtsafname) niet abrupt met de behandeling stoppen, maar de dosering geleidelijk verminderen.
Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.
Overdosering
Symptomen
slaperigheid, misselijkheid, hypotensie, duizeligheid, opwinding, hallucinaties, tremor, convulsies, ademhalingsdepressie en coma. Bij hogere dosering kunnen tachycardie, verwijde pupillen, droge mond en verhoging van de lichaamstemperatuur voorkomen.
Zie voor meer symptomen en behandeling vergiftigingen.info.
Eigenschappen
5HT2-antagonist. Heeft ook een antihistaminerge en een zwak anticholinerge werking. Pizotifeen antagoneert tevens de werking van tryptamine. De werking bij migraine berust mogelijk op het blokkeren van 5HT2-receptoren van cerebrale vaten en centrale neuronen.
Kinetische gegevens
| Resorptie | snel. |
| F | ca. 80%. |
| T max | 4-5 uur. |
| V d | ca. 12 l/kg (pizotifeen); 1 l/kg (N-glucuronideconjugaat). |
| Eiwitbinding | 91%. |
| Metabolisering | bijna volledig geglucuronideerd. De belangrijkste metaboliet, het N-glucuronideconjugaat maakt 50% van de blootstelling in plasma uit. |
| Eliminatie | 18% met de feces; 55% als metaboliet met de urine, < 1% onveranderd. |
| T 1/2el | 23 uur (pizotifeen en het N-glucuronideconjugaat). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
pizotifeen hoort bij de groep 5HT2-antagonisten.