Geneesmiddelen

Stofnaam

Geneesmiddel

Indicatie

Toediening

calciumcarbonaat (als supplement)

Cacit, Calci-Chew, Calcium Bruis

Osteoporose

oraal

calciumgluconaat (parenteraal)

Calciumgluconaat

parenteraal (inj./inf.)

Een volledig overzicht van alle indicaties per geneesmiddel kunt u vinden in de geneesmiddelteksten.

Werking

Werkingsmechanisme

Calcium is van belang voor:

  • mineralisatie van het skelet;
  • enzymatische reacties;
  • de elektrolytenbalans;
  • overdracht van zenuwimpulsen;
  • spiercontractie;
  • de hartfunctie;
  • permeabiliteit en potentialen van celmembranen;
  • de bloedstolling.

Effect

  • preventie van fracturen als gevolg van verminderde botdichtheid (osteoporose);
  • calciumgluconaat (parenteraal): als behandeling van de acute symptomen van hypocalciëmie;
  • calciumcarbonaat: verlaging van de fosfaatspiegel door binding van in de darm aanwezig fosfaat tot het onoplosbare calciumfosfaat, wat vervolgens niet kan worden opgenomen uit het maag-darmkanaal en wordt uitgescheiden met de feces;
  • bevordering van herstel bij overdosering van fluoriden, calciumantagonisten, β-blokkers of kaliumzouten.

Typerende bijwerkingen

Relatief frequent

  • maag-darmklachten, o.a. obstipatie.

Minder frequent

  • hypercalciëmie (vooral bij hoge doses, comedicatie met vitamine D en chronisch nierfalen), calciurie;
  • nierstenen, nefrocalcinose;
  • calcificatie van zachte weefsels;
  • melk-alkali syndroom (zie Meer informatie);
  • hypofosfatemie;
  • bij (te snelle) injectie van calciumgluconaat:
    • hypotensie door perifere vasodilatatie;
    • cardiale aritmieën.

Meer informatie

Hypercalciëmie bij toepassing van een calciumzout alleen komt weinig voor, maar kan voorkomen bij (langdurige) toediening van hoge doses (vooral aan patiënten met chronisch nierfalen) en comedicatie met vitamine D-preparaten.

Symptomen van het melk-alkali syndroom zijn: frequente drang tot urineren, aanhoudende hoofdpijn, aanhoudend verlies van eetlust, misselijkheid, braken, ongebruikelijke vermoeidheid of zwakheid, hypercalciëmie, alkalose, nierfunctiestoornis. In de acute fase presenteert het zich met hoofdpijn, misselijkheid en zwakte; chronisch gaat het gepaard met uremie, (metabole) alkalose en hypercalciëmie.

Zie ook

Indicaties