Geneesmiddelen

Stofnaam

Geneesmiddel

Indicatie

Toediening

koolteer

Koolteer vaselinecrème/​zinkoxidepasta/​zalf FNA

constitutioneel eczeem psoriasis

cutaan

koolteer/levomenthol

Denorex RX

psoriasis seborroisch eczeem

cutaan

Een volledig overzicht van alle indicaties per geneesmiddel kunt u vinden in de geneesmiddelteksten.

Werking

Werkingsmechanisme

Koolteren zijn complexe mengsels van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), fenolen en heterocyclische verbindingen. Onderstaande werkingen zijn grotendeels toe te schrijven aan de PAK’s.

PAK’s activeren arylkoolwaterstof-receptoren in keratinocyten. Hierdoor hebben zij de volgende werkingen:

Anti-proliferatief:

  • stimuleren de differentiatie van keratinocyten en remmen daarmee excessieve epidermale celgroei.

Anti-inflammatoir:

  • remmen de productie van chemokinen en daarmee de migratie en accumulatie van afweercellen in ontstoken weefsel.

Regeneratief t.a.v. barrièrefunctie huid:

  • stimuleren de productie van barrière-eiwitten (o.a. filaggrine) in de epidermis.

Overige werkingen:

Antiprurigineus:

  • remmen het ontstekingsproces waardoor de jeuk afneemt;
  • werken anestheserend (fenolen).

Vasoconstrictief, adstringerend.

Effect

  • vermindering van het aantal en de grootte van epidermale cellen en zo de dikte van de epidermis;
  • afname van versterkte huidschilfering;
  • remming van onstekingsprocessen en -verschijnselen;
  • herstel van de barrièrefunctie van de huid;
  • afname van jeuk;
  • afname van overmatige talgklierafscheiding.

Typerende bijwerkingen

Relatief frequent:

  • verkleuring van huid en haren;
  • huidirritatie (vooral in het begin van de behandeling);
  • folliculitis (na enkele maanden gebruik);
  • fotosensibilisatie.