Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Kaliumcitraatdrank FNA Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Drank
- Sterkte
- 0,33 mmol/ml
Bevat per ml: citraat 0,33 mmol (0,22 mmol = 71,4 mg kaliumcitraatmonohydraat en 0,11 mmol = 23,1 mg citroenzuurmonohydraat), kalium 0,66 mmol.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Natriumcitraatdrank FNA XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Drank
- Sterkte
- 0,33 mmol/ml
Bevat per ml: 0,33 mmol citraat (0,22 mmol = 64,7 mg natriumcitraatdihydraat en 0,11 mmol = 23,1 mg citroenzuurmonohydraat); natrium 0,66 mmol.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Voor dit geneesmiddel is geen advies vastgesteld.
Advies
Voor dit geneesmiddel is geen advies vastgesteld.
Indicaties
- Profylactische behandeling van nierstenen bij kinderen;
- Behandeling van nierstenen bij kinderen.
Indicaties
- Profylaxe en behandeling van nierstenen bij kinderen;
- Metabole acidose bij kinderen;
- Als antacidum voorafgaand aan een operatieve ingreep bij kinderen.
Doseringen
Profylaxe van nierstenen
Kinderen 8 maanden-18 jaar
Volgens het Kinderformularium van het NKFK: 1 ml (=0,33 mmol citraat)/kg/dag in 3–4 doses, max: 80 ml/dag.
Nierstenen
Kinderen 8 maanden -18 jaar
Volgens het Kinderformularium van het NKFK: 1–2 ml (=0,33–0,66 mmol citraat)/kg/dag in 3–4 doses, max: 80 ml/dag.
Vergeten dosis: deze alsnog zo snel mogelijk innemen. Schuif de volgende dosis op zodat er ≥ 2 uur zit tussen beide innames.
Toediening:
- Tijdens of vlak na het eten innemen;
- Na gebruik de mond spoelen met water, ter preventie van tandbederf.
Doseringen
Profylaxe en behandeling van nierstenen
kinderen
0,16–0,24 ml/kg lichaamsgewicht/dag, verdeeld over meestal 3-4 innamen.
Metabole acidose
kinderen ≥ 2 jaar
5–15 ml 4× per dag, na het eten en voor het slapengaan.
Pre-operatief als antacidum
kinderen ≥ 2 jaar
15 ml eenmalig.
Vergeten dosis: bij nierstenen of metabole acidose, de vergeten dosis alsnog innemen. Schuif de volgende dosis op, zodat er ≥ 2 uur zit tussen beide innamen. Bij het vergeten van de dosis pre-operatief als antacidum, contact opnemen met de voorschrijver.
Toediening
- Bij gebruik vanwege metabole acidose: na het eten innemen.
- Na gebruik de mond spoelen met water, ter preventie van tandbederf.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): hyperkaliëmie, metabole alkalose. Misselijkheid, braken, maagpijn, diarree en winderigheid.
Verder zijn gemeld: laesies zoals ulcera, bloedingen, obstructie.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): metabole alkalose, met name bij hoge dosering en bij een verminderde nierfunctie; deze kan gepaard gaan met een verhoogde spiertonus, spierspasmen en tetanie. Hypokaliëmie, hypernatriëmie. Verergering van hypertensie, hartfalen en oedeem.
Interacties
Vermijd combinatie met een kaliumsparend diureticum vanwege het risico op hyperkaliëmie. Controleer bij combinatie de kaliumconcentratie.
Combinatie met een ACE-remmer, ARB, renine-remmer, tolvaptan, trimethoprim of cotrimoxazol verhoogt het risico op hyperkaliëmie. Controleer bij combinatie de kaliumconcentratie.
Combinatie met geneesmiddelen waarbij hyperkaliëmie als bijwerking kan optreden verhoogt het risico op hyperkaliëmie. Voorbeelden hiervan zijn β-blokkers, ciclosporine, digoxine (bij ernstige intoxicatie), heparine, NSAID's, oncolytica en tacrolimus.
Geneesmiddelen die hypokaliëmie kunnen veroorzaken, zoals amfotericine B, levodopa, corticosteroïden en cisplatine, kunnen de kaliumbehoefte verhogen.
Drospirenon kan het risico op hyperkaliëmie verhogen via aldosteronantagonisme.
De absorptie van aluminium kan toenemen; met name bij patiënten met nierfalen kan dit leiden tot mogelijk fatale encefalopathie als gevolg van sterk verhoogde aluminiumconcentraties; gelijktijdig gebruik van aluminiumverbindingen en citraten wordt ontraden bij patiënten met een verminderde nierfunctie.
Door alkalisering van de urine door kaliumcitraat kan de uitscheiding van salicylaten toenemen en het effect ervan afnemen.
De uitscheiding van lithium kan toenemen door alkalisering van de urine.
De werking van methenamine neemt af door alkalisering van de urine. Vermijd gelijktijdig gebruik.
Kaliumcitraat en kationenwisselaars (natriumzirkoniumcyclosilicaat, patiromeer, polystyreensulfonzuur) werken elkaar tegen.
Interacties
De absorptie van aluminium kan toenemen; met name bij patiënten met nierfalen kan dit leiden tot mogelijk fatale encefalopathie als gevolg van sterk verhoogde aluminiumconcentraties; gelijktijdig gebruik van aluminiumverbindingen en citraten wordt ontraden bij patiënten met een verminderde nierfunctie.
De uitscheiding van zwak basische stoffen (zoals flecaïnide, amfetaminen en efedrine) kan worden vertraagd.
De uitscheiding van zwak zure geneesmiddelen (zoals salicylaten) kan toenemen en het effect ervan afnemen, door alkalisering van de urine door natriumcitraat.
De uitscheiding van lithium kan toenemen door alkalisering van de urine.
De werking van methenamine neemt af door alkalisering van de urine. Vermijd gelijktijdig gebruik.
De kans op hypernatriëmie neemt toe bij combinatie met geneesmiddelen die natriumretentie als bijwerking hebben, zoals NSAID's, corticosteroïden en sommige antihypertensiva.
Zwangerschap
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens geeft geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Kan worden gebruikt.
Zwangerschap
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens geeft geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Kan worden gebruikt.
Overig: Propyleenglycol bij voorkeur niet gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Kan worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Kan worden gebruikt.
Overig: Propyleenglycol bij voorkeur niet gebruiken.
Contra-indicaties
- Hyperkaliëmie of aandoeningen die hiertoe aanleiding kunnen geven, zoals chronische verminderde nierfunctie, anurie, chronisch hartfalen, onbehandelde bijnierschorsinsufficiëntie, acute dehydratie, gedecompenseerde metabole acidose, onbehandelde diabetes mellitus en situaties met uitgebreide weefselbeschadiging (bv. brandwonden).
Contra-indicaties
- G6PD-deficiëntie;
- metabole of respiratoire alkalose;
- hypochloremie, hypokaliëmie, hypocalciëmie of hypernatriëmie;
- hypochloorhydrie.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij ulcus ventriculi of ulcus duodeni (actueel of in de anamnese), omdat kaliumzouten irritatie van het slijmvlies van het maag-darmkanaal kunnen veroorzaken.
Controleer regelmatig serumelektrolieten en zuurbase-evenwicht, met name bij patiënten met nierfunctiestoornissen, omdat bij hen hypernatriëmie of alkalose met hypocalciëmie kan ontstaan.
Wees terughoudend bij patiënten die gevoelig zijn voor hyperkaliëmie. Zorg tijdens de behandeling voor een goede diurese om hyperkaliëmie te voorkomen; zie ook de rubrieken Interacties en Contra-indicaties.
Hulpstoffen
- Saccharose kan bij gebruik ≥ 2 weken de tanden beschadigen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Controleer regelmatig serumelektrolieten en zuurbase-evenwicht, met name bij patiënten met nierfunctiestoornissen, omdat bij hen hypernatriëmie of alkalose met hypocalciëmie kan ontstaan.
Wees vanwege de natriumbelasting voorzichtig bij een geringe urineproductie, verminderde nierfunctie, bij hartfalen, hypertensie, perifeer - of longoedeem, zwangerschapsvergiftiging, levercirrose en hyperaldosteronisme. Zie ook Interacties en Contra-indicaties.
Wees voorzichtig bij hypoventilatie, omdat bij onvoldoende uitademing van CO2 (verergering van) acidose kan optreden.
Hulpstoffen
- Saccharose kan bij gebruik ≥ 2 weken de tanden beschadigen.
- Propyleenglycol bij een nier- of leverfunctiestoornis alleen gebruiken met extra controle op achteruitgang. Wees voorzichtig met propyleenglycol bij kinderen < 5 jaar, zeker in combinatie met andere middelen die een substraat van alcoholdehydrogenase, zoals propyleenglycol of ethanol, bevatten.
Overdosering
Symptomen
verschijnselen van hyperkaliëmie; paresthesieën van de ledematen, lusteloosheid, verwardheid, zwakte, verlamming, hypotensie, hartaritmieën en hartblok. Veranderingen op het ECG zijn onder andere typische spitse T-toppen en verlenging van de QTc-tijd.
Zie voor meer symptomen en behandeling de monografie Kaliumzouten.
Overdosering
Neem voor informatie over een vergiftiging met natriumcitraat contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Kaliumcitraat is een alkaliserende stof. Het zorgt via omzetting in kaliumwaterstofcarbonaat (kaliumbicarbonaat) voor stijging van de pH van de urine, waardoor urinestenen oplossen. Een deel van het citraat wordt aangeboden als citroenzuur.
Kinetische gegevens
| Resorptie | citraat: bij een pH tussen 4.8 en 6.4 snel en bijna volledig via het duodenum en eerste deel van het jejunum. |
| Metabolisering | citraat wordt omgezet in waterstofcarbonaat. |
| Eliminatie | met de urine; < 5% onveranderd. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Natriumcitraat is een alkaliserende stof. Het wordt omgezet in natriumwaterstofcarbonaat (natriumbicarbonaat), waardoor de pH van lichaamsvloeistoffen (zoals de urine) stijgt. Een deel van het citraat wordt aangeboden als citroenzuur.
Kinetische gegevens
| Metabolisering | citraat wordt omgezet in waterstofcarbonaat. |
| Eliminatie | met de urine, < 5% onveranderd. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
kaliumcitraat/citroenzuur hoort bij de groep citraatzouten.
Groepsinformatie
natriumcitraat/citroenzuur hoort bij de groep citraatzouten.